De veelzijdigheid van een stofzuiger

13 juni 2013

Stofzuigers zijn bij uitstek geschikt om een industriële productie-omgeving stofvrij te houden. De installaties zorgen niet alleen voor een schonere werkvloer, maar ze verbeteren ook de productiviteit van bedrijven en kunnen zelfs worden ingezet voor het terugwinnen van product. Zeker dat laatste aspect maakt de investering in een stofzuiginstallatie al snel rendabel.

Stofzuigen is daarmee het betere alternatief voor vegen, opscheppen of het schoonblazen van oppervlakken met perslucht. In al deze gevallen ontstaat namelijk zweefstof waardoor de hele omgeving vervuilt en werknemers worden blootgesteld aan soms schadelijke concentraties fijnstof. Bovendien worden werknemers die stofophopingen handmatig vegen of opscheppen fysiek zwaar belast. Een stofzuiginstallatie verdient daarom alleen al om arbotechnische redenen de voorkeur.

Selectiecriteria

Enkele selectiecriteria voor de aanschaf van een stationaire stofzuiginstallatie zijn:

  • de hoeveelheid af te zuigen stof, in kg of ton per uur.
  • de vochtigheid van het af te zuigen stof. Zo kan aardvochtig of nat stof niet worden getransporteerd via een vast leidingwerk, maar moet het stof via een flexibele slang direct in een voorafscheider uit de luchtstroom worden afgescheiden.
  • de aard van het af te zuigen stof (deeltjesgrootte en -vorm, abrasiviteit, brandbaarheid, etc.). Een stofzuiginstallatie kan een Zone 22- naar een Zone 21-omgeving reduceren, zodat kan worden volstaan met goedkopere elektromotoren.
  • de aard van de stofopvang (bigbag, container, etc.). Ook kan het afgezogen stof worden teruggevoerd in de hoofdstroom van het productieproces.
  • het aantal gebruikers/afzuigpunten.
  • voorwaarden vanuit de werkomgeving (lay-out fabriek, leidinglengte, etc.). De berekening van de equivalente leidinglengte (ELL) is daarbij een belangrijk gegeven. De ELL wordt bepaald door voor 1 meter verticale leiding 10 meter horizontale lengte te rekenen. Voor 1 meter bocht of slang met een radius van 10 x de diameter wordt 5 meter gerekend. Bij voorkeur wordt de stofzuiginstallatie als een spin midden in het web geplaatst.

Afhankelijk van de hiervoor genoemde criteria kan het te installeren vermogen worden bepaald. Dit vermogen bepaalt in belangrijke mate de kosten van de stofzuiginstallatie. Een goed functionerende stofzuiginstallatie kenmerkt zich door een optimale combinatie van vermogen, onderdruk en luchtsnelheden. Belangrijke parameters voor het rendement van de installatie zijn bijvoorbeeld de leidingdiameters en de geometrie van eventuele hulpstukken, zoals de zuigmond.

Mobiele stofzuigers

Vaak gaat het berekenen van het juiste type stofzuiger mis bij de kleinere mobiele stofzuigers. Deze zijn wel voordelig, maar hebben vaak een te klein filteroppervlak ten opzichte van het vermogen. Het filter komt dan snel dicht te zitten waardoor de zuigkracht flink afneemt. Deze stofzuigers zijn goed wanneer relatief weinig stof moet worden afgezogen. Ook houdt men soms onvoldoende rekening met de soortelijke massa van het af te zuigen stof. Mobiele stofzuigers zijn vaak voorzien van een 50 liter stofemmer. Als dan zand of betonstof wordt opgezogen, kan een volle emmer circa 100 kg wegen. Bovendien weegt de mobiele stofzuiger met een volle emmer al snel 150 kg, waardoor het relatief veel inspanning vraagt om de stofzuiger voort te bewegen, zeker als die is voorzien van kleine wielen. Ook moet worden stilgestaan bij de slijtvastheid van de installatie. Bij een abrasief stof is een cycloon-technologie af te raden, wegens het doorslijten van de behuizing. Een oplossing is in dit geval een valkamer, waarin het stof niet rond wervelt.

Centrale stofafzuiging

In veel gevallen is een centrale stofafzuiging aan te bevelen, voorzien van een vast leidingwerk met stofcontacten. Deze contacten dienen dan zodanig te worden geplaatst, dat de hele werkvloer eenvoudig kan worden schoongezogen met een 10 of 15 meter lange flexibele slang met hulpstuk. Het is ook mogelijk een vast leidingwerk aan te leggen zonder hier permanent een stofzuiger aan vast te koppelen. Dit gebeurt regelmatig op silodaken, waarbij op de begane grond een aankoppelpunt wordt gemaakt. Het stofzuigen vindt dan alleen plaats als er een storing is geweest of om het gebied enkele keren per jaar schoon te zuigen.

Disab introduceert veegwagen die stof droog opzuigt

De Zweedse stofzuiger-producent Disab introduceert een veegwagen die de vloer droog stofzuigt en toch aan de emissienorm PM10 blijft voldoen. Conventionele veegwagens bevochtigen het opgezogen stof om stofontwikkeling tegen te gaan. Het nadeel hiervan is echter dat de veegborstels het natte stof in de poriën van de vloer smeren. Na het veegproces droogt de vloer weer op, waardoor fijn stof in de omgeving zal vrijkomen. De nieuwe Disa Clean veegwagen werkt zonder watertoevoeging en zuigt ook de poriën van de vloer volledig schoon. Deze veegwagens worden overal ingezet, maar zijn zeker zeer interessant voor cementfabrieken en open overslagbedrijven waar het opgezogen stof nog steeds als product kan worden verkocht.

Aansprekende toepassingen

Enkele aansprekende toepassingen van stofzuiginstallaties kunnen industriebreed worden aangehaald. In de voedingsmiddelenindustrie heeft een stofafzuiging substantieel bijgedragen aan de verbetering van de productkwaliteit. Op de behuizing van een schijventransporteur werd een afzuigkap gemonteerd waardoor het achtergebleven product op de schijven eenvoudig met een centraal stofzuiginstallatie kon worden weggezogen. Deze schijventransporteur hoefde daarom niet meer met een handveger te worden gereinigd. Bovendien kon een snellere batchwisseling worden gerealiseerd. Een bedrijf in de betonindustrie had regelmatig te maken met stilstand omdat onder een plankenborstel betonstof handmatig moest worden verwijderd. Dankzij een stofzuiginstallatie gebeurt dit voortaan automatisch, zonder productiestilstand. In weer een ander geval is de productiviteit verbeterd omdat een stofzuiginstallatie in combinatie met een robotarm zorg draagt voor het schoonzuigen van productmallen.

 

Download artikel 

‹ Terug naar overzicht